Biohemijska laboratorija
Osnovni zadatak i cilj biohemijske laboratorije poliklinike Human je laboratorijska dijagnostika koja će omogućiti pravovremeno postavljanje dijagnoze i praćenje terapije i toka bolesti.
Opredeljenost za primenu i uvođenje osetljivih i specifičnih matoda ispitivanja nas uspešno vodi ka tom cilju. Stalni razvoj je rezultovao velikim brojem raznolikih analiza biološkog materijala koje je moguće uraditi u okviru naše biohemijske laboratorije.
Biohemijski parametri
Osnovni biohemijski parametri pružaju uvid u funkcionisanje pojedinih organa i organizma kao celine.
Ukoliko neki parametar odstupa od referentnih vrednosti to obično ukazuje na patološko stanje određenog organa, u slučaju odstupanja većeg broja parametara, na ozbiljnu kliničku sliku jednog oboljenja.
Enzimi
Enzimi su biološki aktivni proteini koji ubrzavaju biohemijske procese u našem organizmu.
Kontrolišu:
- varenje
- apsorpciju i razgradnju hrane
- energetski metabolizam
- fiziološke funkcije
- mišićnu kontrakciju
- rast
- hormonske funkcije
- detoksikaciju organizma itd.
Enzimi od dijagnostičkog značaja najčešće se određuju u serumu/plazmi i urinu.
Oni su značajni markeri srčanih, hematoloških i malignih oboljenja, oboljenja jetre, pankreasa, gastrointestinalnog trakta, bubrega, skeletnih mišića i kostiju.
Dijabetes
Šećerna bolest (Diabetes mellitus) se danas ubraja među najčešća oboljenja u svetu i kod nas.
Ovu bolest karakteriše trajno povećanje nivoa glukoze u krvi što može biti posledica nedostatka insulina ili nemogućnosti da insulin ostvari svoje dejstvo.
Laboratorijske analize su jako značajne za postavljanje dijagnoze, praćenje efikasnosti terapije, kao i za praćenje akutnih i hroničniih komplikacija ove bolesti. Neregulisan nivo šećera u krvi ostavlja trajne posledice na mnoge organe.
Vitamini
Vitamini su organske supstance koje čovek ne može da sintetiše u dovoljnoj količini, a pojedine vitamine ne može uopšte da sintetiše, tako da se moraju unositi sa hranom (namirnice biljnog i životinjskog porekla).
Današnji način proizvodnje i prerade hrane, uz industrijsku zagađenost sredine i stresni način života koji vodimo, uslovljavaju potrebu za dodatnim količinama vitamina.
Hipovitaminoza je stanje uzrokovano nedovoljnim unosom vitamina ili nedovoljnom apsorpcijom, i karakteriše se nespecifičnim simptomima kao što su: umor, razdražljivost, gubitak apetita i učestale infekcije.
Lekovi
Značaj laboratorijskih analiza se ogleda i u praćenju terapijske efikasnosti određenih grupa lekova.
Danas se u laboratorijama uglavnom određuje koncentracija onih lekova koji imaju malu terapijsku širinu, takvi lekovi su antiepileptici (Eftil®, Tegretol®, Keppra® itd), litijum, digoksin itd. Kod ovih lekova je jako bitno pratiti njihovu koncentraciju u krvi zato što se u skladu sa tim koriguje terapijska doza. Ukoliko je koncentracija leka ispod očekivane, lek neće ostvariti svoj efekat, u suprotnom može izazvati niz neželjenih efekata.
Koagulacija
Faza koagulacije ili zgrušavanja krvi je faza u kojoj učestvuje veliki broj proteina krvne plazme koji su označeni kao faktori koagulacije. Ispitivanje parametara koagulacije je neophodno za sve operacione zahvate, praćenje oralne antikoagulantne terapije i trombolitičke terapije, dijagnostifikovanje tromboza, kao i za procenu sintetske sposobnosti jetre, s obzirom na to da se većina faktora koagulacije sintetiše u jetri.
Tumorski markeri
Prema definiciji tumorski markeri su supstance koje sintetiše tumorska ćelija ili netumorska ćelija kao odgovor na neko benigno ili maligno stanje u organizmu. Koriste se kao pomoć pri otkrivanju, postavljanju dijagnoze i praćenju nekih vrsta malignih stanja.
Neki su u vezi sa jednom vrstom kancera (specifični tumorski markeri), dok drugi mogu biti povišeni kod više vrsta malignih stanja (opšti tumorski markeri).
Postoje ograničenja u korišćenju ovih parametara u dijagnostičke svrhe, zato što svako povećanje nivoa tumorskih markera ne mora da znači da je u pitanju i malignitet, s obzirom da postoje i određena fiziološka stanja u kojima neki od njih mogu biti povećani (CEA i AFP kod trudnica). Isto tako i benigne promene mogu izazvati povećano lučenje nekih tumorskih markera.
Alergeni
Alergija je reakcija organizma na neke supstance (alergene) koje telo doživljava kao strane i štetne. Alergeni koji izazivaju alergijsku reakciju mogu biti hrana, spore, delovi tela životinja, otrov insekata, polen itd.
Kod većine alergijskih reakcija imuni sistem reaguje na alergen kao na štetni agens. Alergene možemo podeliti na inhalatorne (alergeni koje udišemo), nutritivne (alergeni koji se unose u organizam kao hrana ili piće) i lekove koji se primenjuju.
Simptomi alergijske reakcije mogu biti blagi, srednje blagi, jako izraženi do anafilaktičkog (alergijskog) šoka. Danas se najčešće koriste testovi iz krvi kojim se određuje ukupna količina IgE antitela koja može biti povećana kod alergijskih, parazitarnih i zloćudnih bolesti, ili koncentracija specifičnih IgE antitela na određene alergene.
Hormoni
Hormoni su biološki aktivne supstance koje sekretuju endokrine žlezde.
Funkcija endokrinog sistema je u tesnoj vezi sa funkcijom nervnog,kardiovaskularnog, digestivnog i respirtornog sistema.
Putem krvi dospevaju do određenih tkiva gde regulišu: rast, razvoj, reprodukciju, metaboličke procese, homeostazu (stalnost unutrašnje sredine).
Elektroliti/Metali
Elektroliti učestvuju u održavanju ravnoteže i raspodele vode u organizmu kao i u održavanju acido-baznog statusa. Neophodni su za normalno funkcionisanje nervih i mišićnih ćelija, omogućavaju delovanje enzima, a neki od njih imaju i strukturnu ulogu. Naš organizam dolazi do elektrolita jedino putem hrane i vode, a najviše ih gubi tokom nekih bolesti koje su praćene dijarejom i povraćanjem.
Poremećaj metabolizma elektrolita može dovesti do ozbiljnih zdravstvenih problema. Organizam je najosetljiviji na male promene koncentracije kalijuma u krvi, a činjenica da se pH vrednost naše krvi kreće u jako uskom opsegu 7,35-7,45 jasno govori o značaju elektrolita za naš organizam. Mikroelementi ili elementi u tragu se nalaze u našim tkivima i telesnim tečnostima ali u malim količinama. Među njima je najviše metala kao što su hrom, bakar, kobalt, mangan, cink, selen itd. Sa druge strane, olovo i živa su teški metali koji se u našem organizmu mogu naći samo ukoliko je osoba bila izložena ovim metalima putem hrane, vode, vazduha itd.
Krvna slika/Markeri inflamacije
Kompletna krvna slika (KKS) je osnovna laboratorijska analiza krvi koja se radi zbog procene opšteg zdravstvenog stanja i otkrivanja raznovrsnih poremećaja poput: anemija, infekcija, stanja uhranjenosti organizma i izloženosti otrovnim materijama. KKS uključuje broj eritrocita, leukocita i trombocita, eritrocitne konstante (MCV, MCH, MCHC, RDW), trombocitne konstante (MPV, PDW), leukocitarnu formula (podvrste leukocita: neutrofili, eozinofili, bazofili, monociti, limfociti), hemoglobin i hematokrit. Ovom analizom krvi se dobija uvid u broj i kvalitet krvnih ćelija. Zapaljenje (inflamacija) je reakcija našeg tkiva na neku povredu ili infekciju. Bez obzira na uzrok (mehanička povreda, zračenje, toplota, hemijski agensi, razne infekcije) svako oštećenje tkiva pokreće niz biohemijskh procesa u organizmu koji imaju za cilj stvaranje ili oslobađanje određenih supstanci koje su označene kao markeri inflamacije (medijatori zapaljenja). Među tim markerima inflamacije poseban značaj imaju tzv. proteini akutne faze kao što su C-reaktivni protein (CRP) i fibrinogen.
Urin/Analiza mokraćnog kamena/Feces
Opšti pregled urina je jedna od korisnijih screening metoda čiji rezultati mogu dati osnovne informacije o metabolizmu organizma i stanju urinarnog sistema. Njime se mogu otkriti poremećaj rada bubrega i prostate, dijabetes i urinarne infekcije. Za analizu urina je najpogodnije ispitivati prvi jutarnji urin i to tako što se nakon odgovarajuće higijene uzima drugi malz urina u sterilnu bočicu. Analiza mokraćnog kamena. Prisustvo kamena u bubregu se označava kao nefrolitijaza, on može izazvati opstrukciju normalnog protoka urina, pospešiti nastanak urinarne infekcije i izazvati jaku bol. Glavni znakovi/simptomi mokraćnih kamenaca su bol i pojava krvi u urinu. Ispitivanjem stolice (fecesa) dobija se uvid u funkciju jetre, pankreasa i celokupnog digestivnog trakta. U domenu biohemijskih analiza moguće je ispitivanje stolice na svarljivost masti, proteina i ugljenih hidrata, prisustvo proteina kalprotektina kao i ispitivanje prisustva krvi u stolici.
Imunologija
U našem organizmu postoji odbrambeni tj. imunološki sistem koji naš štiti od različitih infkcija. On ima složenu aktivnost, između ostalog odgovoran je za produkciju antitela (imunoglobulina). Sinteza antitela je kod zdravih osoba harmonizovana, inače kod nekih osoba mogu da se jave različiti oblici poremćaja imunoregulacije, i to obično kod osoba koje imaju gentsku sklonost, nakon nekih ponavljanih virusnih infekcija, stresnih situacija. U takvim slučajevima dolazi do sinteze antitela koja su usmerena protiv sopstvenih tkiva/organa, autoantitela. Autoantitela su veoma različita. Nekad su specifična prema organu, organ-specifična autoantitela (anti TPO, anti TG, anti TSHR). Autoantitela mogu biti i sistemska kao npr. antinuklearna antitela (ANA) koja se mogu javiti kod sistemskog lupusa, reumatoidnog artritisa, sklerodermije. Postojanje autoantitela u serumu osobe još ne znači da postoji autoimunsko oboljenje.
Intolerancija na hranu
Intolerancija na hranu ili nealergijska preosetljivost na hranu, je zakasnela reakcija organizma na hranu, piće i aditive u hrani. Uzrokuje niz simptoma u jednom ili više organa ili u čitavom sistemu. Nastaje usled nedostatka specifičnih hemijskih supstanci ili enzima potrebnih za varenje hrane, ali i zbog patološke reakcije na neke uobičajeno prisutne supstance u hrani. Ispoljavanje simptoma intolerancije na hranu:
- Koža (osip, svrab, koprivnjača, angioedem, dermatitis, ekcem, psorijaza, akne)
- Respiratorni sistem (otok nosne sluznice, rinitis, sinusitis, nadražaj ždrijela, astma, suvi kašalj)
- Digestivni trakt (grčevi u abdomenu, mučnina, gasovi, proliv, zatvor i sindrom iritabilnog creva)
- Neurološki (glavobolja, migrena, vrtoglavica, omaglica);
- Psihološki (gubitak motivacije, letargija, depresija, umor, hiperaktivnost kod dece)
- Drugi (artritis, fibromijalgija, otečeni zglobovi, gojaznost)
Trombofilija
Trombofilija je sklonost ka nastanku krvnog ugruška ili tromba, zbog postojanja urođenog i/ili stečenog poremećaja zgrušavanja krvi. Tromboza dubokih vena na donjim ekstremitetima (otok, bol, crvenilo) je najtipičniji oblik ispoljavanja trombofilije. Pored urođene ili stečene trombofilije, dodatni faktor rizika za nastanak tromboze može biti starija životna dob, pušenje, gojaznost, operativni zahvati,maligna i šećerna bolest, povišene masnoće i nivo estrogena u krvi, trudnoća i drugo. PCR tehnika koja se primenjuje u laboratoriji poliklinike Human, dovela je do otkrića genskih polimorfizama za faktore koagulacije ili njihove inhibitore koji su takođe odgovorni za nastanak pre svega venskih tromboza. Pacijente treba testirati na trombofilije kada prođe akutna faza tromboze i kada se isključe stečena stanja koja mogu da uzrokuju poremećaje (trudnoća, oboljenja jetre i bubrega, kontraceptivne pilule, zapaljenjski procesi).
Citogenetika
Citogenetika se bavi proučavanjem hromozoma. Hromozomi su dugi nizovi DNK koji se nalaze u svim ćelijama organizma. Promene u broju, veličini ili strukturi hromozoma mogu uzrokovati poremećaje koji utiču na rast, razvoj i zdravlje. Hromozomski poremećaji mogu se naslediti od roditelja, ili mogu nastati kada se stvaraju jajna ćelija ili spermatozoid. Hromozomski poremećaji mogu nastati zbog viška ili manjka kopija nekog hromozoma (Down sindrom, Edwards sindrom, Klinefelter sindrom, Turner sindrom itd) i zbog strukturnih abnormalnosti na hromozomima. Citogenetska analiza može se raditi kod odraslih, iz uzorka krvi, najčešće kod bračnih parova sa problemom steriliteta ili uzastopnih pobačaja u ranoj trudnoći. Prenatalno se citogenetska analiza ploda može raditi iz ćelija plodove vode dobijenih amniocentezom.
Mikrobiološka laboratorija
Mikrobiološka laboratorija se bavi analizom biološkog materijala pacijenata u cilju izolovanja patogenih mikroorganizama. U laboratoriji poliklinike Human se vrši veliki broj bakterioloških, mikoloških, parazitoloških i virusoloških analiza, na Vaš lični ili zahtev Vašeg lekara. Stručno osoblje laboratorije i savremene mikrobiološke tehnike su garant tačne dijagnostike.
Human mikrobiološka laboratorija je opremljena savremenim mikroskopima, aparatima za sterilizaciju, termostatima i drugom opremom koja omogućuje optimalne uslove za rad. Imajući u vidu da je mikrobiologija nauka koja se veoma brzo razvija, mikrobiolozi poliklinike Human se trude da primenjuju najnovija saznanja i dijagnostičke metode i budu u koraku sa vremenom.
Bakteriologija
Bakterološka ispitivanja obuhvataju direktne i indirektne dijagnostočke metode. Metodom kultivacije se vrši identifikacija bakterijskih mikroorganizama iz briseva rana, grla, nosa, kože, briseva urogenitalnog trakta, sputuma, stolice, urina, punktata i aspirata.
Bakterijske infekcije genitalnog trakta
Patogeni u genitalnom traktu se otkrivaju analizom briseva, kultivacijom kao i različitim komercijalnim testovima. Najčešći patogeni genitalnog trakta su bakterije koje su polno prenosive, hlamidije i mikoplazme, ali čest uzročnik su i bakterije i gljive koje čine normalnu floru intestinalnog trakta.
Urinokultura
Urinarne infekcije su pored respiratornih infekcija najčešće u humanoj populaciji. Urinokultura predstavlja mikrobiološku dijagnostiku urinarnih infekcija kojom se identifikuju uzročnici infekcija i njihov broj u 1 ml urina. Urin je primarno sterilan što znači da kod osoba koje nemaju infekciju u njemu nema bakterija. Nalaz malog broja bakterija u urinu je najčešće normalan nalaz i predstavlja kontaminaciju urina bakterijama koje su normalna flora prednjeg dela mokraćnog kanala. Broj bakterija koji se najčešće smatra značajnim je 100.000/ml i više, ali treba znati da nalaz i manjeg broja bakterija može imati značaj i biti odraz urinarne infekcije. Nalaz urinokulture daje mogućnost izbora ciljane antibiotske terapije ili potvrde već započete terapije antibioticima.
Respiratorne infekcije
Izolovanje patogena iz donjeg i gornjeg respiratornog trakta se vrši na osnovu materijala pacijenata, briseva nosa i grla, kao i ispljuvka (sputuma).
Crevne infekcije
Crevne infekcije su najčešće izazvane bakterijama Salmonella, Shigella, Yersinia pestis i Campylobakter čije se prisustvo utvrđuje koprokulturom. Čest uzročnik intrahospitalnih crevnih infekcija je bakterija Clostridium difficile, čiji toksini A i B dovode do upale creva, odnosno njihove sluznice. Simptomi bakterijskih crevnih infekcija su dijareja, mučnina, gubitak apetita, povišena telesna temperatura i iscrpljenost organizma.
Helicobacter pylori je bakterija koja može izazvati promene u želucu i duodenumu, a smatra se da je prisutna kod oko polovine ljudske populacije. Takođe, smatra se da se ova bakterija prenosi unošenjem hrane i pića koji su kontaminirani fekalnim materijama.
Molekularna dijagnostika
Molekularne metode su najsavremenije metode u dijagnostici i tipizaciji patogenih mikroorganizama. Ove metode se koriste i u cilju dijagnostike genetičkih poremećaja, odnosno detekcije mutacija koje mogu dovesti do određenih patoloških stanja.
Analiza utvrđivanja očinstva i srodstva
DNK analiza je jedini pouzdan i vrlo precizan test za utvrđivanje očinstva, odnosno bližeg i daljeg srodstva. Utvrđivanje očinstva i srodstva se bazira na poređenju DNK profila osoba koje se testiraju. Najčešći uzorak za analizu je bris unutrašnje strane obraza (bukalni bris), a može se analizirati i drugi biološki material osoba čije se srodstvo utvrđuje.
Trombofilija
Trombofilija predstavlja genetsku sklonost trombozi, koja može ozbiljno ugroziti život. Molekularnim metodama moguće je otkriti da li osoba ima genetsku predispoziciju za nastanak tromboza. U ovu svrhu se vrše analize: faktor V Leiden, faktor II, MTHFR i PAI-1, tj utvrđuje se da li postoje mutacije na genima odgovornim za sintezu ovih faktora. Uzorci iz kojih se može raditi analiza su krv (1ml, EDTA) ili bukalni bris koji nakon uzimanja treba ostaviti na vazduhu oko pet minuta kako bi se osušio.
HPV Tipizacija
HPV tipizacija predstavlja utvrđivanje prisustva Humanog Papiloma virusa i određivanje genotipa. Genotipizacija ovog virusa je od velikog značaja jer je poznato da su određeni genotipovi, tzv. Visokorizični (tipovi 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 i 68) dovedeni u vezu sa nastankom karcinoma grlića materice. Kod žena uzorak iz kog se može raditi analiza je običan cervikalni bris. Kod muškaraca se test najčešće radi iz uzorka uretralnog brisa.
Virusologija
Virusološka ispitivanja su bazirana na dokazivanju prisustva samih virusa odnosno antigena u uzorku pacijenta ili dokazivanju prisustva specifičnih antitela koje organizam stvara kako bi se odbranio od infekcije određenim virusom. U mikrobiološkoj laboratoriji se vrši dijagnostika virusa koji izazivaju infekcije respiratornih organa, srca, jetra, zatim izazivače osipnih groznica, herpesa, mononukleoze i HIV-a.
Kondilomi
Kondilomi su genitalne bradavice koje izaziva Humani Papiloma Virus (HPV) odnosno različiti tipovi ovog virusa. Najčešće se prenosi polnim putem. U laboratoriji se vrši dokazivanje prisustva i određivanje tipa ovog virusa, odnosno određuje se da li je virus visokog rizika za izazivanje raka grlića materice, iz uzorka genitalnog brisa.
Hepatitisi
Hepatitisi su virusi koji izazivaju zapaljenje jetre. Hepatitis A virus se u organizam unosi oralnim putem, kontaminiranom hranom ili prljavim rukama a iz organizma izlučuje stolicom.
Hepatitis B virus predstavlja veliku opasnost po medicinsko osoblje, kao i ljude koji rade sa ljudskom krvlju, derivatima krvi, tetoviranjem i pirsingom. Ovaj virus, osim preko krvi, može se preneti i polnim putem.
Hepatitis C virus se može preneti na isti način, teže polnim putem. Poznati su još i Hepatitis D, E i G virusi.
Herpers virusi
Herpes virusi predstavljaju brojnu porodicu virusa od koji je njih 8 od značaja po ljudsko zdravlje: Herpes simplex virusi 1 i 2 (HSV-1, HSV-2) Varicella zoster virus (VZV), Epstein-Barrov virus (EBV), Cytomegalo virus (CMV), Humani herpes virusi 6, 7 i 8 (HHV- 6, HHV-7, HHV-8).
HSV-1 je uglavnom odgovoran za labijalni herpes, odnosno pojavu mehurića i krastica pored ili na usni, dok se HSV-2 vuje za izazivanje genitalnog herpesa.
VZV je izazivač ovčijih boginja, koji reaktivacijom koja se može desiti i nakon nekoliko decenija može izazvati promene na koži.
EBV i CMV su izazivači infektivne mononukleoze, bolesti koja se manifestuje povećanom telesnom temperaturom, uvećanjem limfnih žlezda, uvećanjem jetre.
HHV-6 i HHV-7 su povezani sa promenama na koži (exanthema subitum), HHV-8 sa Kaposi sarkomom.
Parazitologija
Prisustvo parazita u telu se može vršiti direktnim parazitološkim pregledom materijala, najčešće stolice, ili indirektnim metodama tj. Imunodijagnostičkim testovima. Direktnim parazitološkim pregledom utvrđujemo prisustvo parazita, njihovih jaja ili cista, dok indirektnim metodama pratimo prisustvo antitela na određeni parazitski organizam u serumu pacijenta.
Neki od najčešćih organizama koji parazitiraju u ljudskom telu su Enterobius vermicularis, Taenia solium, Entamoeba histolytica, Giardia lamblia, Toxoplasma gondii i Echinococcus.
Prisustvo crevnih parazita se dokazuje pregledom stolice ili mikroskopskim pregledom perianalnog otiska.
Toxoplasma gondii
Toxoplasma Gondii je intracelularni parazit koji izaziva patološko stanje poznato kao toksoplazmoza. Ovaj parazit je čest uzročnik pobačaja u ranoj trudnoći, pa se njegovo prisustvo rutinski prati kod trudnica u sklopu seta testova označenih kao TORCH. Osim pobačaja kod trudnica, kod ostale populacije mogu se javiti simptomi kao što su: limfadenopatija, bolovi u mišićima, glavobolja, povišena temperatura, zapaljenje jetre, pluća i srčanog mišića. Osim ovakvih težih simptoma, infekcija ovim parazitom može biti praćena i mnogo lakšim, netipičnim simptomima. U laboratoriji poliklinike Human se vrši dokazivanje antitela na Toxoplazmu.
Mikologija
Mikološke analize podrazumevaju izolovanje patogenih gljiva iz biološkog materijala. Patogene gljive se mogu naći na koži, na noktima, u usnoj duplji, u ždrelu, u digestivnom traktu, u respiratornom traktu (plućima, bronhijama), u urogenitalnom traktu, u krvi, pa mogu izazvati i sistemska oboljenja. Materijal iz koga se mogu izolovati patogene gljive su stolica, urin, brisevi, sputum, skarifikati, dok antitela na njih možemo izolovati iz seruma.
Mikološke analize obuhvataju direktne analize kultivacijom i mikroskopijom, kao i indirektne metodeenzimskim testovima.
Patogene gljive sa kojima se najčešće srećemo u praksi jesu vrste iz roda Candida, kao i veliki broj dermatofita. Vrste roda Candida se mogu normalno naći na površini kože ili u digestivnom traktu (u manjem broju). Ukoliko se naruši normalna mikroflora u organizmu, može doći do njihovog bujanja, i nastanka stanja poznatog kao kandidijaza. Najčešći uzročnik kandidijaze je vrsta Candida albicans. Dermatofite mogu biti uzrok samo površinskih mikoza (mikoza kože, noktiju i dlaka), dok kvasnice kao što su vrste roda Candida mogu biti uzrok površinskih, ali i sistemskih mikoza. Nakon dokazanog prisustva patogene gljive najčešće se primenjuje antimikotska terapija.
Polno prenosive bolesti
Polno prenosive bolesti (STD- sexually transmitted diseases) su glavni globalni uzrok akutnih bolesti, steriliteta i smrti, sa ozbiljnim medicinskim i fiziološkim posledicama na milione muškaraca, žena i dece. Za preko 30 bakterijskih, virusnih i parazitskih patogena je do danas utvrđeno da su polno prenosivi.
Simptomi mogu biti blagi, neprepoznati, i u kombinaciji sa strahom od reakcije okoline, mnogi slučajevi ostaju nedijagnostikovani i nelečeni. Postoje bolesti koje se prenose polnim kontaktom, ali se ne manifestuju na polnim organima, kao hepatitisi ili HIV. Postoje brojne predrasude o polnim bolestima i njihovom prenošenju. To nisu bolesti koje se dešavaju nekom drugom. Ne postoji osoba koja je imuna na ove bolesti. Svako može da oboli, i to ne samo jedanput!
Samo znanjem o bolesti, rizičnom ponašanju i pravilnom upotrebom zaštitnih sredstava – kondoma, moguće je smanjiti rizik od bolesti.
Infekcijom su pogođeni seksualno aktivni parovi, a može se preneti i na novorođenče prilikom porođaja sa inficirane majke. Značaj ovih bolesti je u mogućim komplikacijama, kada se ne leče ili neadekvatno leče: neplodnost, vanmaterična trudnoća, češti spontani abortusi, prevremeni porođaj, zapaljenja unutrašnjih genitalija i kod žena i muškaraca.
Činjenice vezane za polno prenosive bolesti:
- Od njih oboljevaju žene i muškarci svih socijalno-ekonomskih slojeva,
- Najčešća je kod mlađih od 25 godina
- Seksualno aktivne osobe koje često menjaju partnere su u većem riziku od oboljevanja
- Polno prenosive bolesti često prolaze bez simptoma i potpuno neopaženo. Osoba nije svesna da je inficirana, nema nikakve tegobe i u kontaktu sa partnerom dalje prenosi infekciju
- Kod žene mogu nastati teški zdravstveni problemi: hronični bol u karlici, karcinom grlića materice, sterilitet, problemi u trudnoći, spontani pobačaji, mrtvorođenost
- Kod muškaraca posledica može biti sterilitet
- Većina polno prenosivih bolesti je izlečiva
- Ne ostavljaju imunitet, tako da je moguće ponovo se zaraziti istim uzročnikom posle izlečenja. Ponovna infekcija je kao prva
- Osnovna zaštita je korišćenje kondoma, jer se time smanjuje mogućnost za infekciju kod rizičnog odnosa. Međutim ni kondom ne obezbeđuje stopostotnu zaštitu, jer postoji mogućnost da virus ipak prođe kroz sitne pore
- Savetuje se periodično testiranje kod osoba koje često menaju seksualne partnere i rizično se ponašaju
Najčešće polno prenosivie infekcije i bolesti su:
- HIV INFEKCIJA
- HPV INFEKCIJA HPV
- VIRUSNI HEPATITIS
- SIFILIS
- TRIHOMONIJAZA
- GENITALNI HERPES
- CHLAMYDIA TRACHOMATIS
- GONOREJA ILI KAPAVAC
- STIDNE VAŠI
Patohistološka laboratorija
Patohistologija je nauka koja se bavi postavljanjem dijagnoze bolesti na osnovu mikroskopske analize uzorka-tkiva.
Laboratorija za patohistološku i citološku dijagnostiku u poliklinici Human je najsavremenije opremljena privatna patohistološka laboratorija u Nišu.
Analiza osnovne histološke analize uzorka (H&E preparat) endoskopskih i incizionih biopsija završava se za 2-3 dana, dok u slučaju dodatnih analiza (histohemija i imunohistohemija) obrada i analiza traju nešto duže, najviše do 7 dana. Citološka analiza je gotova istog dana po prijemu materijala.
Usluge patohistološke laboratorije poliklinike Human
- LABORATORIJA ZA PATOHISTOLOGIJU – tehnička priprema, obrada, sečenje, bojenje i mikroskopska dijagnostika endoskopske i hiruške biopsije svih organa.
- LABORATORIJA ZA CITOLOGIJU – mikroskopska analiza: sputuma, ekskreta, sekreta, eksudata, punktata, vaginalnih briseva i FNAC (fine needle aspiration cytology) različitih patoloških procesa.
- LABORATORIJA ZA HISTOHEMIJU – omogućuje preciznu dijagnozu tumorskih i drugih procesa prisutnih u ratličitim organima čoveka i drugih sisara.
- LABORATORIJA ZA IMUNOHISTOHEMIJU – verifikuje specifične tumorske markere, antigene i tumorske receptore što je od izuzetnog značaja u diferencijalnoj dijagnostici tumora, u praćenju kliničkog toka pacijenata nakon terapije, kao i u primeni same hormonske terapije.
- LABORATORIJA ZA EX-TEMPORE DIJAGNOSTIKU – jedina u privatnom sektoru u Nišu, omogućuje brzu dijagnostiku svežeg tj. tkiva bez fiksacije; koristi se u toku operacije, usmeravajući hirurga na opsežnost hirurškog zahvata.
- KONSULTACIJA (PROVERA) POSTAVLJENE DIJAGNOZE na zahtev pacijenta ili lekara koji je poslao uzorak na patohistološku analizu.
Kontaktirajte nas za više informacija o uslugama i prvim slobodnim terminima za dijagnostičke i preventivne preglede.